مرور روزنامه‌های صبح چهارم شهریور ماه:
گمانه‌زنی‌ها برای انتخاب شهردار تهران

سفر پادشاه عمان به تهران در روز گذشته و حضور یک دیپلمات آمریکایی که از معاونان بان‌کی مون است، در تهران فضای روزنامه‌ها را پر از مطالب با محوریت سیاست خارجی کشورمان کرده است؛ اما به جز این موضوع، گزارش وزیر اقتصاد از وضعیت آشفته اقتصاد کشور و فرایند انتخاب استانداران از دیگر مطالب روزنامه‌های امروز است.

‌با نزدیک شدن به آغاز دور جدید شورای شهر تهران با اعضای جدید و انتخاب شهردار تهران، روزنامه‌های بسیاری به استقبال انتخاب شهردار تهران رفته‌اند و در حرکتی هماهنگ، «محسن هاشمی» نام مشترک روزنامه‌های اصلاح طلب است.

آرمان که در روزهای پیش از انتخابات و انتخابات از حامیان سرسخت آیت‌الله هاشمی بود، این روز‌ها فضا را برای شهردار شدن پسر آیت‌الله آماده می‌کند. همین روزنامه در میان همه روزنامه‌ها، تیتر تبلیغاتی‌تری برای این ماجرا استفاده کرده و روی تصویر بزرگ محسن هاشمی نوشته: «همه در انتظار یک مرد».

اما ایران، شرق و اعتماد هم گزارش‌هایی در این باره منتشر کرده‌اند که‌‌‌ احتمال حضور محسن هاشمی در این پست بالا می‌دانند.

اعتماد در گزارش خود می‌نویسد: «اعضای شورای شهر چهارم روز‌ها و شب‌های پرتب و تابی را می‌گذرانند. شبانه از این رو که در روزهای گذشته، اخبار دیدارهای شبانه ۸ تن از اعضای اصولگرای شورای تهران، با یکی از نامزدهای تصدی شهرداری منتشر شد. همچنین جلسات روزانه‌‌ای که معمولا برای رایزنی بر سر تعیین شهردار برگزار می‌شود، تا پاسی از شب ادامه می‌یابد. در این بین، گپ و گعده‌های زیادی نیز بین اعضای شورای چهارم و نزدیکان آن‌ها در جریان است. از اصلاح‌طلبان خبر می‌رسد که نامزدهای اصلی تصدی شهرداری، امروز برنامه‌های خود را به فراکسیون اصلاح‌طلبان شورا ارائه می‌کنند و قرار است تا پایان هفته درباره بهترین انتخاب قابل ارائه به صحن شورا، رأی‌گیری شود. به گفته احمد مسجدجامعی، سرلیست فراکسیون اصلاح‌طلبان شورا که اصلی‌ترین گزینه تصدی ریاست این نهاد نیز هست، تاکنون از شش نامزد خواسته شده برنامه بدهند. مسجدجامعی در این باره توضیح داد: «محسن هاشمی بیشترین رأی را در بین شش نامزد کسب کرده و به جز او، از صفدر حسینی، معصومه ابتکار، محسن مهرعلیزاده، مصطفی سلیمی و اصغرنصیری خواسته شده برنامه‌های خود برای شهرداری تهران به فراکسیون اصلاح‌طلبان شورای چهارم تحویل دهند‌».

منتخب دیگر مردم تهران برای شورای چهارم نیز در گفت‌وگو با «اعتماد» تأکید کرد، برنامه‌های نامزدهای اصلاح‌طلب برای شهرداری درخواست شده است. محسن سرخو در این باره گفت: «برای ما، نخستین گزینه قابل تأمل، رأی آوری نامزد مورد نظر است. این که فردی، برنامه خوبی ارائه کند، ولی شانسی برای انتخاب شدن نداشته باشد، رأی دادن به او منطقی نیست. منطقی این است که برنامه آن فرد را گرفته و به عنوان عقبه برنامه‌ریزی و اجرایی در اختیار کسی قرار داده شود که توانایی رأی آوری بالایی داشته باشد‌».‌

اما نکته جالب دیگر در میان روزنامه‌های امروز این است که بر خلاف گمانه‌زنی‌های بیشتر روزنامه‌ها در خصوص شهردار تهران، روزنامه تهران امروز از روزنامه‌های نزدیک به قالیباف فعلا سکوت ‌کرده و اخباری در این باره منتشر نمی‌کند.

روزنامه ابتکار در سرمقاله امروز خود به قلم هادی وکیلی، به رویکرد افراطیون پس از پیروزی حسن روحانی پرداخته و در یادداشت «غوغا‌سالاری و بر‌چسب‌زنی رویکرد این روزهای افراطیون» می‌نویسد: «گاهی به سیر تحولات و مرور فضای رسانه‌ای پس از ۲۴ خرداد نشان می‌دهد که جریان افراطی به دلیل مغلوب شدن، تلاش دارد با اهرم غوغا و بر چسب زنی کاستی‌ها و تهی شدن خود از عقلانیت و چیرگی احساس در رفتار را به نمایش بگذارد. موج اعتدال گرایی موجب بی‌اعتنایی به افراطیون بود. ولی افراطیون می‌خواهند با بلند‌ای صدای خود و جیغ و داد، همچنان فضای عمومی را در مسیر افراط نگه دارند‌».

او سپس دلایل این گروه را از این گونه اعمال چنین بیان می‌کند که «هدف اول فشار بر روحانی و تنگ کردن عرصه برای خالی شدن دست دولت در انتخاب گزینه‌های مناسب صورت می‌پذیرد. هدف دوم مشغول کردن دولت و بردن آن به حاشیه‌ها برای ناکارآمد نشان دادن آن انجام می‌گیرد. سوم مشروعیت زدایی از دولت و تردید در انتخاب مردم هدف دیگر غوغا سالاران می‌باشد. این شیوه که هر روز بیشتر تشدید می‌شود باید جایی متوقف شود‌». و رد ادامه بیان می‌کند «گر بناست اخلاق به عنوان گم شده اصلی هشت سال گذشته احیاء شود و در پرتو آن امنیت به جامعه برگردد؛ باید جلوی غوغا سالاران گرفته شود. نان این دسته در بر چسب زنی و نا‌امن نمایی است. اینان صدایشان را بلند می‌کنند تا صدای منطق، عقلانیت، احترام و مردم مداری شنیده نشود. صدای بلندشان نه از حقانیت که در نتیجه حقه و کینه و حسد و بی‌اخلاقی است. اصولاً غوغا و انگ زنی و نشر اتهام در جامعه نشان بی‌قانونی و بی‌اعتنایی به اقتدار دستگاههای قضایی و انتظامی است‌».

روزنامه اعتماد هم درباره رفتار افراطی برخی رسانه‌ها به بی‌احترامی یکی از روزنامه‌ها به دکتر سریع القلم، مشاور رئیس‌جمهور اشاره کرده که در آن می‌خوانیم: «ادبیات روزنامه خاص برای کسانی که اندک آشنایی با فضای سیاسی کشور دارند، مسأله ناشناخته‌‌ای نیست. این روزنامه در ستون‌هایی که با سرکلیشه‌های گوناگون منتشر می‌کند، هر روز فردی یا گروهی را مورد حمله قرار می‌دهد و سیلی از کلمات ناروا و بعضا اتهامات زننده را نصیبشان می‌کند.

روز گذشته نوبت دکتر محمود سریع‌القلم بود که مورد حمله این روزنامه قرار بگیرد، زیرا وی به تازگی با حکمی از سوی حجت‌الاسلام، حسن روحانی به عنوان مشاور ویژه رئیس‌جمهور منصوب شد. عصبانیت این روزنامه از انتخابات اخیر ریاست‌جمهوری و انتخاب فردی که با حمایت قاطع آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی و سید محمد خاتمی پا به عرصه رقابت انتخاباتی گذاشت قابل درک است، ولی اصابت کردن ترکش‌های این عصبانیت به طرف شخصیتی دانشگاهی و غیرسیاسی چندان قابل فهم نیست.

روز گذشته، این روزنامه علاوه بر این که جملاتی سراسر توهین‌آمیز را به سریع‌القلم نسبت داد، هیچ ابایی از این که نسبت به انتصاب رئیس‌جمهور هتاکی کند هم نداشت. این روزنامه در بخشی از این مطلب، ‌سریع‌القلم را فردی ناشناخته و بی‌سواد معرفی کرد. این مسأله، گذشته از اهانتی که این روزنامه به رئیس‌جمهور و انتخاب و انتصاب مشاور ویژه‌اش کرده است، نشان دهند، میزان بضاعت علمی و دانشگاهی نویسنده آن هم هست.

محمود سریع القلم پژوهشگر حوزه توسعه، علوم سیاسی و تاریخ معاصر ایران است. او استاد تمام گروه علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی و وی دارای فوق دکترای روابط بین‌الملل، دانشگاه اوهایو، دکترای روابط بین‌الملل از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی، فوق‌لیسانس روابط بین‌الملل از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی و لیسانس علوم سیاسی از دانشگاه ایالتی نرتریج است‌».

***  روزنامه های خارجی امروز
ابهام پیرامون هدف اصلی سفر «سلطان قابوس» به تهران
ورود سلطان عمان به ایران برای دیدار و گفت‌و‌گو با مقامات ارشد ایرانی، مهم‌ترین مطلبی است که از روز گذشته تاکنون توجه شمار بسیاری از مطبوعات جهانی را به خود جلب کرده است. در این میان، تحلیل‌ها درباره اهداف و نیات این سفر، در منابع ‌گوناگون متفاوت است. بازتاب سخنان وزیر نفت ایران و درخواست وزیر خارجه ترکیه از ایران و روسیه، از جمله دیگر مطالب مهم امروز است.
ورود سلطان عمان به ایران برای دیدار و گفت‌و‌گو با مقامات ارشد ایرانی، مهم‌ترین مطلبی است که از روز گذشته تاکنون توجه شمار بسیاری از مطبوعات جهانی را به خود جلب کرده است. در این میان، تحلیل‌ها درباره اهداف و نیات این سفر، در منابع ‌گوناگون متفاوت است. بازتاب سخنان وزیر نفت ایران و درخواست وزیر خارجه ترکیه از ایران و روسیه، از جمله دیگر مطالب مهم امروز است.

خبرگزاری فرانسه ضمن انتشار خبر سفر سلطان قابوس به تهران، گفت‌و‌گو درباره مسائل مربوط به انرژی و اقتصاد را محور اصلی سفر وی دانسته است. این خبرگزاری با استناد به سخنان سخنگوی وزارت خارجه کشورمان می‌نویسد، در جریان دیدارهای سلطان قابوس با مقامات ایرانی، علاوه بر موضوعات پیش‌گفته، مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی، به ویژه اوضاع مصر و سوریه نیز مورد بحث قرار خواهد گرفت.

این خبرگزاری همچنین اشاره می‌کند که برخی گمانه‌زنی‌ها، از احتمال تلاش عمان برای میانجی‌گری میان ایران و غرب حکایت دارد، زیرا سلطان قابوس در گذشته نیز عهده‌دار چنین نقشی بوده است. خبرگزاری فرانسه، عمان را تنها کشور خلیج فارس خوانده که با ایران ‌روابطی دوستانه دارد.‌

اما روزنامه «نشنال» امارات در مطلبی که از خبرگزاری آسوشیتدپرس منتشر کرده، موضوعات اقتصادی و فنی را در حاشیه قرار داده و هدف اصلی سفر سلطان قابوس را میانجی‌گری میان ایران و غرب دانسته است. این روزنامه می‌نویسد، سفر سلطان قابوس به تهران، امید‌ها به این موضوع که میانجی‌گری عمان بتواند به کاهش تنش‌ها میان ایران و قدرت‌های غربی منجر شود، افزایش داده است. با این حال، در این مطلب اشاره شده که محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران، از مطرح بودن چنین موضوعی در دستور کار سفر سلطان عمان اظهار بی‌اطلاعی کرده است. البته ظریف گفته ایران آماده است درباره موضوعاتی که شاید از سوی طرف عمانی مطرح شود، به گفت‌و‌گو بپردازد.

از سوی دیگر، برخی مطبوعات و رسانه‌ها نیز امروز به سفر یک مقام خارجی دیگر، یعنی مسئول امور سیاسی سازمان ملل متحد به ایران خبر داده‌اند. روزنامه «یدیعوت آحارانوت» از جمله مطبوعاتی است که به این موضوع پرداخته و می‌نویسد، بنا بر گزارش‌های روزنامه‌های لبنانی، قرار است «جفری فلتمن»، معاون دبیرکل سازمان ملل در امور سیاسی روز دوشنبه ضمن سفر به ایران، با وزیر خارجه جمهوری اسلامی دیدار کند. هدف از سفر فلتمن به ایران، بحث درباره درگیری‌های سوریه و همچنین تحولات اخیر در مصر و لبنان عنوان شده است. جزئیات بیشتری از این سفر و محتوای آن در مطبوعات و رسانه‌ها منتشر نشده است.

در میان دیگر مطالب، روزنامه «دیلی استار» لبنان به سخنان اخیر وزیر نفت ایران درباره آسیب‌های بخش صادرات نفت کشور توجه نشان داده است. این روزنامه می‌نویسد به باور وزیر نفت ایران، صادرات نفت ایران از قیمت‌های بالای کنونی ضربه دیده، زیرا این قیمت‌های بالا، تولید نفت پرهزینه را برای رقبایی همچون آمریکا مقرون به صرفه می‌سازد.
زنگنه در این زمینه افزوده، بهای کنونی نفت (بالای بشکه‌ای ۱۰۶ دلار) نگران کننده است. دیلی استار می‌نویسد، این سخنان‌ در برابر اظهارات وزیر نفت سابق ایران قرار می‌گیرد که از افزایش قیمت نفت به بالای ۱۰۰ دلار در هر بشکه دفاع می‌کرد و منکر اثرات تحریم‌های جهانی بر بخش نفت ایران بود.

در پایان روزنامه «تودی زمان» ترکیه از درخواست وزیر خارجه این کشور از ایران و روسیه برای انجام کاری در ازای ‌استفاده از سلاح شیمیایی در سوریه خبر داده است. احمد داوداوغلو که در جریان یک کنفرانس خبری مشترک با همتای قطری خود و همچنین رئیس ائتلاف مخالفان سوری سخن می‌گفته، ضمن درخواست از ایران و روسیه برای واکنش نشان دادن در مقابل استفاده از سلاح‌های شیمیایی در سوریه، از جامعه جهانی خواسته حمایت خود را از فرستادن تیم بازرسی سازمان ملل به محل مربوطه در سوریه برای تحقیق استفاده از چنین سلاح‌هایی اعلام کنند.